Pankreatit Nedir? Akut Ve Kronik Pankreatit Belirtileri Ve Tedavisi

Pankreatit, pankreas adı verilen sindirim ve hormon salgılama gibi işlevleri olan organda aniden baş gösteren iltihaplanmadır. Pankreasın sindirim ve hormon salgılamak üzere iki ana görevi vardır. Pankreasın salgıladığı sindirim enzimleri normalde pankreas içinde ve kanalında ön enzim durumundadır, Bu sindirim enzimleri proteinleri karbonhidratları ve yağları parçalayan ve emilebilecek kadar küçülmesine yardım eden enzimlerdir. Ancak bu enzimler ancak barsağa dökülünce aktif hale gelirler. Pankreatitte asıl sorun bu enzimlerin pankreas içinde aktif hale gelerek hücrelerimizi tahrip etmesidir.

Akut Pankreatit Nedenleri

Akut Pankreatit vakalarının % 80 ila %90 ‘ında pankreatit oluşumunun iki ana nedeni safra taşları ve aşırı alkol tüketimidir. En az beş ile yedi yıl gibi uzun sürüli alkol kullanımı sonucunda pankreatit oluşabilir. Kronik pankreatit hastalığının çoğunluğu alkol bağımlılığı sebebiyle meydana gelir. Safra kesesi taşları nedeniyle pankreatit 50 yaş ve üzeri kadınlarda sıklıkla görülebilir. Pankreatit vakalarının %10 ya da %20’si ise aşağıdaki gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanır.

  • Bazı kimyasallara maruz kalma
  • Kalıtsal hastalık
  • İlaçlar
  • Pankreas ya da barsak anormallikleri
  • Kandaki yüksek yağ seviyeleri

Akut Pankreatit Belirtileri Nelerdir ?

  • Akut pankreatit hastalığının en yaygın belirtisi karın ağrısıdır.
  • Ağrı aniden gelir ve yavaş yavaş çoğalır. Genellikle çok şiddetlidir.
  • Ağrı genellikle karın bölgesinin üst ve sol kısmında meydana gelir.
  • Ağrı genellikle bir kaç gün sürer Akut pankreatit olan kişiler genellikle kendilerini halsiz ve genel olarak hasta hissederler. Bunlardan bazıları şunlardır.
  • Bulantı
  • Ateş
  • Karın şişmesi
  • Hızlı kalp atışı
  • Zayıflık ve yorgunluk hissi
  • Sersemleme ve bayılma
  • Ajitasyon
  • Konsantrasyon güçlüğü
  • Baş ağrısı

 

Akut Pankreatit Tanısı

Akut pankreatit belirtileri sonucunda kişinin yaşam tarzı ve alışkanlıkları, tıbbi geçmişi hakkında bilgi edinildikten sonra hastalığın pankreatit teşhisi ve tanısı için bazı testler uygulanır.  Ultrasonografi: Safra kesesi, incebarsak, karaciğer ve pankreas kanallarının incelenmesi için çok iyi bir görüntüleme testidir.

BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ: Hastalığın kesin tanısında, pankreasın değerlendirilmesinde ve hastalığın şiddetini saptamada en çok kullanılan yöntemdir.

MR.+MRCP : MR pankreası değerlendirmede hastalığın şiddetini ve seyrini değerlendirmede  değerli bir metotdur.

Kronik Pankreatit Nedir ?

Pankreatit hastalığının devam ettiği ve iyileşmediği uzun vadeli iltihabi bir hastalıktır. Bu hastalıkta yılar içinde sürekli atakalr geçirilerek mevcut pankreas dokusu çok azalmaktadır. Pankreas yeterince enzim üretip salgılayamadığı için bu hastalarda sindirim enzim eksikliği ne bağlı yağlı dışkılama, ishal, sindirilmemeiş gıda içeren gaita, kilo kaybı ve şeker hastalığı sık görülür.

Gereğinden fazla alkol kullanımı, kalıtsallık veya sebebi bilinmeyen pankreatit ve travma,psödokist nedeniyle pankreas kanalının tıkanması gibi nedenlerden dolayı meydana gelir.

Ultrason, bilgisayarlı tomografi . MR+MRCP ya da Endoskopik ultrasonografi gibi görüntüleme testleri ile teşhis edilebilir.

Kronik Pankreatit Nasıl Tedavi Edilir ?

Kronik pankreatit hastalığının tedavisine başlarken ilk adım ağrının kesilmesidir. Akabinde hastaya nişastadan oldukça zengin ve yağ içermeyen bir diyet hazırlanır. Yeterince pankreas enzimleri salgılanmadığı takdirde dışarıdan ek olarak verilebilir. Pankreas kanalı taşları olan hastaya ERCP yapılarak taşlar çıkartılabilir veya stent konulabilir. Bu önlemler ile herhangi bir düzelme kaydedilemez ise ameliyat uygulanır ve pankreas kanalı barsağa boşaltılarak pankreasın sorunlu bölümü alınır.